Warunki ochrony pożarowej bazowe i dyrektywne
Warunki techniczne w zakresie ochrony pożarowej dzieli się na bazowe i dyrektywne [1]
Bazowe warunki pożarowe
Bazowe warunki pożarowe określają parametryczne wartości czynników, stanowiących zagrożenie wybuchowe lub pożarowe w budynkach i ich otoczeniu , albo algorytmy pozwalające na ich obliczanie, zasady kategoryzacji/klasyfikacji odporności pożarowej elementów i wyrobów budowlanych, a także ich zastosowania odpowiednio do kategorii pożarowej budynku i celu użytkowego.
Ogólne zasady ochrony przeciwpożarowej zdefiniowano w ustawie [2] – (obecnie zastąpiona ustawą [3]) oraz w § 207 Rozporządzenia [4].
Budynek i urządzenia z nim związane powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób zapewniający w razie pożaru:
1) nośność konstrukcji przez czas wynikający z rozporządzenia,
2) ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu w budynku,
3) ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na sąsiednie budynki,
4) możliwość ewakuacji ludzi,
a także uwzględniający bezpieczeństwo ekip ratowniczych.
Dyrektywne warunki pożarowe
Dyrektywne warunki pożarowe określają wymagania, dotyczące usytuowania budynków i urządzeń na terenie działki budowlanej z uwzględnieniem zabudowy i zagospodarowania jej sąsiedztwa oraz wymagania dotyczące układu funkcjonalno-przestrzennego budynki i jego części, rozwiązań konstrukcyjnych, instalacyjnych i materiałowych.
Wymagania dyrektywne ustala projektant w projekcie architektoniczno-budowlanym, a w praktyce również w projektach wykonawczych. Najważniejszą rolę w spełnieniu wymagań dyrektywnych ma Architekt, pełniący funkcję głównego projektanta i koordynatora międzybranżowego.
Znajomość warunków pożarowych zapisanych w przepisach wymagana jest od wszystkich projektantów branżowych, nie tylko od Architekta, ale również od Konstruktora, Projektanta instalacji sanitarnych i instalacji elektrycznych. Obowiązkiem każdego projektanta branżowego (na każdym etapie projektu) jest sprawdzanie rozwiązań projektowych również w innych branżach pod względem zgodności z wymogami ochrony pożarowej. Z tego obowiązku nie można się zwolnić poprzez stwierdzenie, że dane rozwiązania nie należą do branży, którą reprezentuje projektant. Uwagi należy zgłaszać do koordynatora projektu, którym z reguły jest Architekt, ale często również projektant Konstruktor lub Technolog.
Zestaw przepisów ochrony pożarowej
Akty prawne, (aktualne wydania) które można pobrać z Internetowy System Aktów Prawnych – ISAP: [5]; [6] ;[7]
Polskie Normy projektowania wprowadzające europejskie normy projektowania konstrukcji – Eurokody, zatwierdzone i opublikowane w języku polskim, mogą być stosowane do projektowania konstrukcji, jeżeli obejmują one wszystkie niezbędne aspekty związane z zaprojektowaniem tej konstrukcji (stanowią kompletny zestaw norm umożliwiający projektowanie). Projektowanie każdego rodzaju konstrukcji wymaga stosowania PN-EN 1990 i PN-EN 1991
Normy z zakresu ochrony pożarowej , przywołane w Rozporządzeniu [1]:
[N1] PN-IEC 60364-4-482:1999, Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych – Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa – Dobór środków ochrony w zależności od wpływów zewnętrznych – Ochrona przeciwpożarowa
[N2] PN-EN 1991-1-2:2006, PN-EN 1991-1-2:2006/AC:2009, Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje – Część 1-2: Oddziaływania ogólne – Oddziaływania na konstrukcje w warunkach pożaru
[N3] PN-B-02852:2001, Ochrona przeciwpożarowa budynków – Obliczanie gęstości obciążenia ogniowego oraz wyznaczanie względnego czasu trwania pożaru (w zakresie części dotyczącej gęstości obciążenia ogniowego – pkt 2)
[N4] PN-B-02855:1988, Ochrona przeciwpożarowa budynków – Metoda badania wydzielania toksycznych produktów rozkładu i spalania materiałów
[N5] PN-B-02867:1990, Ochrona przeciwpożarowa budynków – Metoda badania stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany (w zakresie części dotyczącej ścian zewnętrznych przy działaniu ognia od strony elewacji)
[N6] PN-EN 13501-1+A1: 2010, Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków – Część 1: Klasyfikacja na podstawie badań reakcji na ogień
[NR7] PN-EN 13501-2+A1: 2010, Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków – Część 2: Klasyfikacja na podstawie badań odporności ogniowej, z wyłączeniem instalacji wentylacyjnej
[N8] PN-EN 13501-3+A1: 2010, Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków – Część 3: Klasyfikacja na podstawie badań odporności ogniowej wyrobów i elementów stosowanych w instalacjach użytkowych w budynkach: ognioodpornych przewodów wentylacyjnych i przeciwpożarowych klap odcinających
[N9] PN-EN 13501-4+A1: 2010, Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków – Część 4: Klasyfikacja na podstawie wyników badań odporności ogniowej elementów systemów kontroli rozprzestrzeniania dymu { § 208§ 208a }
[N10] PN-EN 13501-5+A1: 2010, Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków – Część 5: Klasyfikacja na podstawie wyników badań oddziaływania ognia zewnętrznego na dachy
[N11] PN-EN 81-72:2005, Przepisy bezpieczeństwa dotyczące budowy i instalowania dźwigów – Szczególne zastosowania dźwigów osobowych i towarowych – Część 72: Dźwigi dla straży pożarnej { § 253 ust. 1}
[N12] PN-EN ISO 6940:2005, Wyroby włókiennicze – Zachowanie się podczas palenia – Wyznaczanie zapalności pionowo umieszczonych próbek {§ 258 ust. 1a }
[N13] PN-EN ISO 6941:2005, Wyroby włókiennicze – Zachowanie się podczas palenia – Pomiar właściwości rozprzestrzeniania się płomienia na pionowo umieszczonych próbkach {§ 258 ust. 1a}
[N14] PN-EN 1021-1:2007, Meble – Ocena zapalności mebli tapicerowanych – Część 1: Źródło zapłonu: tlący się papieros { § 261 pkt 1}
[N15] PN-EN 1021-2:2007, Meble – Ocena zapalności mebli tapicerowanych – Część 2: Źródło zapłonu: równoważnik płomienia zapałki { § 261 pkt 1}
[N16] PN-B-02855:1988, Ochrona przeciwpożarowa budynków – Metoda badania wydzielania toksycznych produktów rozkładu i spalania materiałów { § 261 pkt 1}
[N17] PN-N-01256-02:1992, Znaki bezpieczeństwa – Ewakuacja {§ 288 pkt 5}
[N18]PN-N-01256-5:1998, Znaki bezpieczeństwa – Zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach pożarowych {{§ 288 pkt 5}
[N19] PN-ENV 1187:2 004, PN-ENV 1187:2004/A1:2007, Metody badań oddziaływania ognia zewnętrznego na dachy {Załącznik nr 3}
[N20] PN-EN 13501-1:2008, Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków – Część 1: Klasyfikacja na podstawie badań reakcji na ogień {Załącznik nr 3}
[N21] PN-EN 13501-2 Klasyfikacja ogniowa – Odporność ogniowa bez instalacji.
[N22] PN-EN 13501-3 Klasyfikacja ogniowa – instalacje.
[N23] PN-EN 13501-4 Klasyfikacja ogniowa – systemy kontroli.
[N24] PN-EN 13501-5+Ac1 Klasyfikacja ogniowa – dachy.
Normy inne:
[N25] PN-EN 81-73: 2006 Przepisy bezpieczeństwa dotyczące budowy i instalowania dźwigów. Szczególne zastosowania dźwigów osobowych i towarowych. Część 73. Funkcjonowanie dźwigów w przypadku pożaru
[N26} PN-EN- ISO 13973, Bezpieczeństwo pożarowe Terminologia.
[N27] PN-EN 12101-1 Systemy kontroli dymu. Kurtyny dymowe.
[N28]PN-EN 12101-3+Ap1 Systemy kontroli dymu. Wentylatory oddymiające.
[N29] PN-EN 12101-6 Wymagania systemów różnicowania ciśnień. Urządzenia.
[N30] PN-EN 12101-10+AC+AC1 Systemy kontroli dymu. Zasilacze.pdf
[N31] PN-EN 12845 Stałe urządzenia gaśnicze. Automatyczne urządzenia tryskaczowe. Projektowanie, instalowanie i konserwacja.
[N32] VDI 3564 Oddymianie magazynów wysokich
[N33] PN-B-02877-4:2001+AZ1: 2006, Klapy dymowe.
Literatura
- Korzeniewski, W., Korzeniewski, R., & Geryło, R. (2014). Nowe warunki techniczne dla budynków i ich usytuowania 2014: poradnik : przepisy z komentarzem i 170 rysunkami. POLCEN
- Ustawa o ochronie przeciwpożarowej (DZ.U. 1991, nr 81, poz. 35 z póżn zm.) z dnia 24 sierpnia 1991Ustawa o ochronie przeciwpożarowej (DZ.U. 1991, nr 81, poz. 35 z późn zm
- Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustaw regulujących warunki dostępu do wykonywania niektórych zawodów, (Dz.U. 2015 poz. 1505 [ http://isap.sejm.gov.pl/Download?id=WDU20150001505&type=2 ]
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warun-ków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, ( Dz.U. 2002 nr 75 poz. 69 , tekst jednolity Dz.U. 2019 poz. 1065 z późn zmianami) [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20190001065/O/D20191065.pdf ]
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych(Dz.U. 2010, nr 109, poz. 719) z dnia 16 czerwca 2003) ; ((Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie ( Dz.U. 2002, Nr 75 poz. 69 ) z dnia 12 kwietnia 2002 , DZIAŁ VI
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. 2009, nr 124, poz. 1030) z dnia 21 kwietnia 2006
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony preciwpożarowej (Dz.U. 2009, nr 119, poz. 998) z dnia 16 czerwca 2003,
________________________________