Auguste Perret zapoczątkował stosowanie tak zwanego betonu architektonicznego, w którym eksponowano surowe powierzchnie betonowe (np. rys.1). Trend rozwinął się w epoce modernizmu i brutalizmu w architekturze (lata 60-te i 70-te) oraz ekspresjonizmu konstrukcyjnego.
Rys.1. Théâtre des Champs-Élysées, Paris, 1913 [1]
Oryginalne zastosowania betonu architektonicznego (rys.1) przerodziły się niebawem w zastosowania brutalne, np. pokazane na rys.2.
Rys.2.Plantahof Auditorium, Switzerland [2]
Przez wiele lat beton architektoniczny kojarzono z surowymi płaskimi powierzchniami betonowymi, podobnymi do pokazanych na rys.2. Okazało się, że szczególnie w obszarach z klimatem umiarkowanym z częstymi opadami, surowe powierzchnie betonowe przestają być estetyczne, tworzą się zacieki, nieoczekiwane przebarwienia i inne zmiany, które doprowadziły do wymogów impregnacji betonu, a coraz częściej do wymogu nadawaniu faktury, która załamuje światło. Specjalne impregnaty stosowanie są w celu uniknięcia trwałych zmian kolorystycznych, preparaty te chronią także przed powstawaniem na powierzchni płyt, mebli i schodów nacieków, grzybów oraz pleśni.
Wymagania technologii betonu architektonicznego są bardzo ostre [3] i dotyczą:
- Faktury, styku elementów deskowania, przerw konstrukcyjnych i technologicznych,
- Porowatości,
- Deskowania,
- Zbrojenia,
- Środków antyadhezyjnych,
- Projektowania i wykonywania mieszanki betonowej,
- Układania i zagęszczania,
- Pielęgnacji.
Niezależnie od stopnia przestrzegania reżimu, często efekt wykonania betonu architektonicznego określa się jako losowy.
Po to, aby uzyskać efekt gwarantowany — od wielu lat unika się wykonywania dużych powierzchni jako płaskich. Powierzchni betonu nadaje się fakturę, często nacięcia, rowkowania, baranek i inne, których przykłady pokazano na rys. 3,4, 5.
Rys.3. Faktura rowkowana [4]
Rys 4a. Faktura Westwalia [5]
Rys. 4b. Faktura Mersey [5]
Rys. 4c. Faktura kamienia Mosel [5]
Rys.5a. Faktura Trawertyn2 [6]
Rys. 5b Faktura łupka [6]
Przykład zastosowania betonu architektonicznego w ścianie oporowej Centrum Handlowego Korona w Kielcach, podano na rys.6
Rys.6a Naroże ściany KORONA Kielce (foto- własne)
Rys.6a Fragment prefabrykatów ściany KORONA Kielce (foto- własne)
- Perret, A. (2016), Theatre-des-champs-elysees-.jpg (Obraz JPEG, 3624×3000 pikseli) – Skala (19%), [ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9b/Theatre-des-champs-elysees-.jpg ]
- Olgiati, V. (2012). Plantahof Auditorium Switzerland, [ http://architizer.com/projects/plantahof-auditorium/ ]
- Wcisło, A., & Lafarge Kruszywa i Beton Sp. z o.o. (2012). Beton architektoniczny [Materiały Lafarge]
- Muratorplus. (2012). Beton architektoniczny wciąż popularny. Matryce i formy do betonu z elastomerów. Muratorplus.Pl, [ http://www.muratorplus.pl/technika/wykonczenie-scian/beton-architektoniczny-wciaz-popularny-matryce-i-formy-do-betonu-z-elastomerow_79465.html ]
- Reckli Polska. (2016). Specjaliści od betonu architektonicznego, [ http://worldwide.reckli.com/polska ]
- ArtSilpol. (2016). Formy na beton architektoniczny. Art Silpol – Formy Silikonowe i Poliuretanowe, [ http://www.artsilpol.pl/nasza-oferta/formy-na-beton-architektoniczny.html ]
________________________________
