Integralna teoria Wilbera a projektowanie zrównoważone

Projektowanie zrównoważone w architekturze w istocie jest  elementem wizji integralnej przedstawionej w pracy  [zotpressInText item=”I2KKTQUR”].

Z teorii integralnej Wibera wynika naczelna zasada, że dla osiągnięcia dojrzałego poziomu projektowania i architektury  zrównoważonej należy wędrować poprzez poziomy poprzedzające: od myślenia klasycznego — doraźnego   poprzez  nowoczesne, ale współczesne do przyszłościowego-zrównoważonego, w którym należy brać pod uwagę okoliczności 3 x eko (ekonomia+ekospoleczeństwo+ekologia). Nie da sie przeskoczyć przez etapy pośrednie. Dojrzałość osiąga się w czasie.

Przymiotnik integralna jest w tym znaczeniu najbliższe określeniu „kompletny” lub „totalny” i jest  pełnym i zrównoważonym opisem natury oraz architektury. Umożliwia szerokie, kompletne spojrzenie na projektowanie i architekturę po to, aby uwzględnić jej wszystkie istotne aspekty. Tworzony jest zrównoważony opis, w którym niczego nie pomija się i żadnego aspektu nie faworyzuje.

Pokazane na rys.1 elementarne kwadranty teorii integralnej w przypadku projektowania zrównoważonego mają następujące znaczenie:

INDYWIDUALNE WNĘTRZE

Wnętrze każdego obiektu architektoniczno-budowlanego (funkcja, systemy, etc.). Ten obszar dotyczy informacji o systemach, stanie technicznym  sposobie działania. Do zarządzania tym obszarem należy stosować systemem obróbki powietrza (ogrzewanie, wentylacja i klimatyzacja, a także  instalacje niskonapięciowe i elektryczne. Ważnym elementem jest tworzenie  atmosfery do pracy, mieszkania , wypoczynku.

INDYWIDUALNA POWIERZCHNIA

Oddziaływanie na otoczenie i efektywność obiektu. Ten obszar dotyczy działania w świecie zewnętrznym, szczególnie skuteczności i wydajności, uzyskiwania konkretnych rezultatów w sposób przewidywalny (zgodnie z procedurami). Do zarządzania tym obszarem należą wszystkie umiejętności związane z uzyskiwaniem konkretnych wyników, od jasnego wyrażania potrzeb obiektu, przez planowanie działań, po zarządzanie , analizę i dążenie do poprawy efektywności .

KOLEKTYWNE WNĘTRZE

Uczestniczenie w środowisku, mieście, przyrodzie. Ten obszar dotyczy relacji  harmonijnej współistnienia, z obiektami i systemami zewnętrznymi. Do zarządzania tym obszarem należy umiejętność zarządzania życia obiektem w większej jednostce. Ważnym elementem jest poszanowanie energii i wybierania takich strategii, które zachęcają do współpracy z innymi systemami i obiektami.

KOLEKTYWNA POWIERZCHNIA

Uczestniczenie w systemie architektonicznym, (struktura, procesy, mierzalne wskaźniki). Ten obszar dotyczy m.in. roli, którą obiekt pełni w systemie. Do zarządzania tym obszarem potrzebne jest na przykład zrozumienie współzależności poszczególnych typów obiektów w otoczeniu bliższym i dalszym, struktury hierarchicznej (decyzyjnej), przepływu informacji, przyjętych procedur. Ważnym elementem jest zrozumienie roli obiektu w systemie, czyli współzależności z innymi obiektami w tym infrastrukturą komunikacyjną, energetyczną, społeczną itd.

Rys.1. Kwadranty teorii integralnej [zotpressInText item=”I2KKTQUR”]

Wszystkie cztery kwadranty, pokazane na rys.1.  ewoluują w kierunku coraz większej złożoności. Co jest istotne, ewolucja w kwadrantach jest współzależna; kwadranty rozwijają się razem. Po prostu dlatego, że są aspektami tej samej całości (patrz rys. 2). Ewolucja w każdym z kwadrantów odbywa się według uporządkowanej sekwencji kroków (poziomów złożoności). Każdy kolejny poziom włącza i przekracza poprzedni, dodaje nową jakość. Rys.2. ilustruje niezmienną sekwencję etapów – aby możliwe było osiągnięcie poziomu C, poziomy A i B muszą zostać osiągnięte wcześniej.

Poziomy integralne

Rys.1. Poziomy  teorii integralnej [zotpressInText item=”I2KKTQUR”]

Ewolucja obiektu nie jest jednowątkowa. Aspekty inteligencji obiektu, rozwijają się względnie niezależnie i nazywamy liniami rozwoju. W obrębie każdej linii rozwój zachodzi etapami, których kolejności nie można zmienić. Dla celów praktycznych w architekturze wystarczy skoncentrować się na sześciu liniach:

  • Poznanie i pomiary, monitoring stanu obiektu
  • Reagowanie na potrzeby użytkowników
  • Współdziałanie obiektów
  • Wiedza o strukturze obiektu
  • Emanacja obiektu
  • Ekologia i energia

Stany obiektu to ostatni z pięciu elementów teorii integralnej, który również stosuje się do architektury, szczególnie w obszarze treningu efektywności. W odróżnieniu od poziomów stany są chwilowe. Nie trzeba nad nimi pracować przez lata, można wybrane stany opanować względnie szybko przy pomocy treningu obiektu.

Literatura

[zotpressInTextBib style=”apa” sortby=”author” sort=”ASC”]

Comments : 0
O autorze
* dr inż. Leszek Chodor. Architekt i Inżynier Konstruktor; Rzeczoznawca budowlany. Autor wielu projektów budowli, w tym nagrodzonych w konkursach krajowych i zagranicznych, a między innymi: projektu wykonawczego konstrukcji budynku głównego Centrum "Manufaktura" w Łodzi, projektu budowlanego konstrukcji budynku PSE w Konstancinie Bielawa, projektów konstrukcji "Cersanit" ( Starachowice, Wałbrzych, Nowograd Wołyński-Ukraina), projektu konstrukcji hali widowiskowo-sportowej Arena Szczecin Autor kilkudziesięciu prac naukowych z zakresu teorii konstrukcji budowlanych, architektury oraz platformy BIM w projektowaniu.

Twój komentarz do artykułu

Translate »