Ze względu na wpływy niemechanicznie, ale przede wszystkim skurcz betonu w trakcie dojrzewania, budynki żelbetowe powinny być dzielone na oddylatowane segmenty, przy maksymalnej długości segmentów zależnej od odkształcalności budynku oraz technologii wykonania robót betonowych. Maksymalne odległości pomiędzy przerwami dylatacyjnymi budynków żelbetowych podano w tab. NA-1 [1]. Należy je traktować jako orientacyjne, a nie jako bezwzględnie obowiązujące, a decydująca jest analiza statyczno-wytrzymałościowea przestrzennego, odkształcalnego modelu budynku. W przypadku ogrzewanych budynków wielokondygnacyjnych podstawowa długość segmentu między dylatacjami Dmax wynosi : Dmax= 30 m w budynkach monolitycznych, betonowanych w jednym ciągu, a Dmax=50 m w budynkach monolitycznych betonowanych odcinkami nie większymi niż 15 m z pozostawieniem przerw do późniejszego betonowania, Dmax=50 m w budynkach prefabrykowanych. Przerwa dylatacyjna zasadniczo powinna być skonstruowana tak, aby przechodziła przez całą szerokość i wysokość obiektu, od fundamentów po dach. W części podziemnej szczelina dylatacyjna wymaga zabezpieczenia przed zasypaniem w sposób umożliwiający nieskrępowane przemieszczenia segmentów. W części nadziemnej przerwy dylatacyjne powinny mieć osłony lub zamknięcia w postaci profili dylatacyjnych. W praktyce dylatacje budynków dzielące go fizycznie na całej wysokości w jednej płaszczyźnie, wykonane przez zdublowanie słupów lub ścian – zastępuje się równoważnym statycznie podziałem z użyciem ślizgowych podpór poziomych oraz przegubów wewnętrznych, tak by zapewnić swobodę odkształceń budynku na spodziewane wpływy niemechanicznie. Spis treści ukryj 1 Długość segmentu D, a odkształcalność budynku 2 Konstrukcja przerwy dylatacyjnej: pełna, a rzeczywista 2.1 Budynki prefabrykowane, a monolityczne 2.2 Kształtowanie przerw dylatacyjnych w budynku prefabrykowanym 3 Dylatowanie płyt i belek przez podcięcie (w „ząbek”) 3.1 Modele pracy „ząbka” i dobór zbrojenia 3.2 Specjalne rozwiązania „ząbka” 4 Dylatowanie płyt i belek przez oparcie końca na krótkim wsporniku 4.1 Model krótkiego wspornika i dobór zbrojenia 4.2 Dylatacje z pozostawieniem przerw 4.3 Uciąglanie zbrojenia w przerwie technologicznej 4.4 Zastosowanie szalunku siatkowego 5 Łożyska ślizgowe w dylatacjach – elastomerowe 6 Połączenia i zakotwienia prętów węzłach Długość segmentu D, a odkształcalność budynku Na rys.1 zilustrowano sposób wstępnej oceny długości segmentu budynku. Poszarpaną linią oznaczono potencjalne zarysowania, sygnalizujące potrzebę wykonania dylatacji. Przypadki zilustrowane na rys. 1nie wyczerpują możliwości kształtowania usztywnień budynku. Można jednak wskazać na ogólne zasady z których wynika, ze długość segmentu D , to odległość pomiędzy usztywnieniami wewnątrz budynku lub połowa długości (lub szerokości budynku) w przypadku braku usztywnień. Wstępnie oszacowane D porównujemy z wartościami granicznymi Dmax. Jeśli $D